Category: भाषा/ संस्कृती/ पर्यटन

…माय ख्वाल सोय् व्यालाकु छिजि दोखुसेत भिङ्गु टोनगु… थन्हु माये ख्वाल स्वये न्हि । छिजीन् हतगु वत माये ख्वाल स्वये आमसी । गुनानुं हतै वत मातातिर्थ आमसी । छिजी समाज जुकुन् मखे मा त मान्येकु उ लोक ब्रम्हाण्डकु तु दमु । आमु मान् छिस्त उ ब्व (धर्ती) कु पित माहाये जुर्स, मान् नइँ, त्वइँ, फि, लिङाइ व येउता ज्येखँपेन् ओमसिकेये,... Read More

मल्लकालीन् सभ्यतान्नसि उ नेपाल देशदुपान् घत्केङ् नखतचखत, जात्रापेन् ङाके सोङ्के व चल्के येयेन् च्वङ खँ छिजीन् हाबिये पुरान् खँ, बाखन् व मिपे मुथुलान् तायेन्येये दमु । गिबि गिबि नेवारपे च्वङ ठाइँ (बस्ती)पेन् दमु आमु ठाइँ धुन्दु हातिङ् जात्रा, गुठी, नखतय् ज्येखँ दये सिरगु आन्थितु उ द्वाल्खा शहर गु ठाइँतरि पुरान् धार्मिक थतु मौलिकता दउ ठाँई हङन् ओँसिदमु । उ ठाइँकुङ्... Read More

जुलुलान् येउ बेलपत्रय् डोलीं खोइँ मन्त, न नेपालय् थउ राष्ट्रिय पञ्चैबाजाक ताइदत, न बाबरे चिलंखाय् मिपेन् येर, न मकैबारी, माटी, किरातीछापलान् येउ मिपेन् खोइँदत, न तामाकोसी खोन् पारिय् मिपेन् भीम एकादशीक« बल्न्हि ययेन् इतार च्यारित येउ खोइँदत । मेबु वा मेबुतु जुर माबाल र्लाै हरिक थउतु ठाइँकु जन्म कायेन् आमुतु ठाइँय् चा धुलोकु मेथयेन् ड्वाकयेन् ड्वाकुन्दांगु जुयेन् ड्वाक्ड्वाकु पदकु थ्येङन्... Read More

पिपानय् मिपिसिन् गुलिं रसतायेन् न्येङ्केरहिन् थपे बाँपिझ्यालाकु च्वये द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषाय् खँग्वारापेन् म्वथुर्सं इसिन् ब्वनगु । बाँलकु तारगु हतहिन् । अझ बाँलकु म्ये, चिय् खँ, बाखन्, गजलपेन् तयेन् छुसासिन् हतहिन् । यिनागु खँ तार्नसिन् ईसी गत्केङ खुसी चारगु आले मन छुत । आन्थिनुं थउतु माय् खँ द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषा खँ लाउ छिजि द्वाल्खाय् तु लाङा फरकु म्येथयेन् उ... Read More

ट्वालय् मिपेन् हत्नसिन् द्वाल्खा दुपान मिखान् खोइँ दउ पेंगर ङागर छेँ त जुकुन् स्वइम्वाले हरिम्वाले मखे आले हाब्चालान् नसि दुङ्गल टुल्के व सियौटारालान् नसि घुम्टारा टुल्केय् दुपान दउ छेँपेन् व आम् ठाइँय् मिपिस्त जुकुनुं छिजि समाज हङन् हत्न भातिचा म्वलोउ थिनागु जुइफरै । हात्त हर्स भीमेश्वर नगरपालिका दुपान दउ गुगर वडाय् ल्याखाःकु वडा ल्याखा–२ दुपान नागदह, नेगल, फुलपा, चक्प, डाँडागाउँ,... Read More

नेपाल देशकु ब्यलाबखतकु ठाइँठाइँकु नखतचखत यलेङ् जुयेन् च्वंगु छिजिन् सिरगु । गुल्प निभार ल्हु ठाइँ पूर्वखेन्न उभौंली नखत, गुल्प निभार डुङ्गु पश्चिमखेन्न देउडा नखत, आले गुल्प च्वापाछेँ दउ (हिमाल) खेन्न ल्होसार नखत यिनागु नखतचखत छिजि चुल्हाकु ङियेन् ल्याखा येङन् मफगुजेउ शायद । झन् नेवार समुदाये वा हङन् साध्यतु मद । आन्थितु नेपाल देशय् कोतखेन्न पिचल्गु ठाइँ मधेसखेन्नं घत्कें नखतचखत मानेतहिन्,... Read More

ज्योतिषि शास्त्रपे ल्याखाःकु तिथि थातकोत जुयेन् थापरेय् तिवार खुन्हुटुल्के मानेरिमल्गु जुर । कोकपूजा, खिचापूजा, लक्ष्मीपूजा, न्हुलु द (म्ह–पूजा व गोवर्धन पूजा) आले किँजपूजा येङन् ङान्हु जुकुन् मानेङन् च्वङ हाबिन्नसिय् परम्पराय् ल्याखाःकु पञ्चाङ्ग समितिय् ल्याखाःन् थातकोत जु खेउँ । हिन्दूधर्म मानेकुपिसिन् थन्हुय् न्हिखुन्हु सुन्हिय् ब्यलाकु गिसा (गाई) त पूजा येतहिन् । गिसा त थिगुर ल्याखाःन् माँय् स्तरकु तय् खोइँदमु । आन्थिनु... Read More

दाँच्छिन् थिपुल येउ महनी बाँलस्के ङाकेइरि दोखुसें मनकु दइफरै दइतु मल, दकेइङ् मल । हात्त हर्स महनी हङ छिजि लोकय् लागिन् हाबिन्नसि नामजाउ नखत खेङ । उ नखत छिजि द्वाल्खा जुकुन् ङाउ वा मखे, गुलिं उ ब्रम्हाण्ड दुपान नेपाल देशय् मिपेन् थ्येँगन् च्वनहिन् आम्लितु मिपे दात्तिकु हिन्दूधर्म मानेकु पिसिन् उ महनी थउ क्षमताय् ल्याखाकु तु दुनुगर न नसि मानेतहिन् ।... Read More

बाँपीझ्याला, द्वाल्खा । थनु द्वाल्खाकु गाठामा डुई ज्य खँ धोन । नाह्ग नाह्गथे नाह्गथेतु थापरेङ व्यलाकुतु गाठामा डुईरी ज्य खँ धोन हङन वडानाय् भाजु स्टालिन श्रेष्ठन् ईस्त सिके दिरहिन् । द्वाल्खा शहर त लिपुलेन् स्वर्न नुगरकु मन्येंगु खँपेन् पितयेइफरै, थन्हुन्नसि द्वाल्खाकु चहकदउ जात्रापेन् ङाकेयेउ हङन् मुचाताक्कु गुलि रसताउपे, साचिला जोर ओङन् छेँ पुलेन् गाठामा डुये स्वइत हतारचाय् खँपेन् मिखाकु यार्गायेन्... Read More

हिन्दूधर्म मानेकु पिसिन् तुर्सिसिमा त विष्णु द्यउय् ल्याखान् पूजा येरिउरि व व्रत च्वइँरि ज्ये येतहिन् । हिन्दूधर्मय् ल्याखाःकु ओंगु तछलाथ्व निर्जला एकादशी खुन्हु थउ छेँय् लाङाकु दउ तुर्सिय् थलकु पिय् तुर्सिब्व (बिरुवा) त थन्हु दिल्लाथ्व एकादशी खुन्हु थउथउ तुर्सिमोठकु पियेन् विष्णु द्यउ मानेङन् पिलाटुल्के भजन किर्तन येँगन् व्रत च्वइँरि ज्ये येतहिन् । हाबि हाबि छेँकु मिसामिपे छेँ बुँय् ज्ये बाहेक... Read More