Category: भाषा/ संस्कृती

१३ बैशाख, बाँपिझ्याला, दोलखा । ललितपुर ओकुबहादल निवासी पञ्चराज शाक्य र उहाँको छोरा विन्दुराज शाक्यको संयोजन र पाटनवासी शाक्य परिवारको सहयोगमा वि.सं. २०६५ सालमा दोलखामा नयाँ मच्छिन्द्रनाथको मुर्ति प्रतिस्थापन गरिएको थियो । यसरी प्रतिस्थापन पछी साक्षात मच्छिन्द्रनाथको पुरानो मुर्ति अगाडी र पछाडी पट्टी नयाँ मुर्ति राखी दोलखावासीहरुले रथजात्रा करिव १५ बर्ष दोलखा शहर परिक्रमा गर्दै सम्पन्न गर्दै आएको थियो ।... Read More

११ बैशाख, बाँपीझ्याला, दोलखा । सहकालको देवताको नामले प्रशिद्धता प्राप्त गरेको दोलखाको रातो मच्छिन्द्रनाथको रथजात्रा पर्सि बैशाख १३ गतेदेखि शुरु हुदैछ । आज ११ गते दुधमा स्नान अर्थात दोलखाली नेपाल (नेवारी) भाषामा दुधुकु ठुङ पुनिसको नामले प्रख्यात रहेको छ । आज सो दुधले स्नान गर्ने बिधि सम्पन्न भएको छ । यसै गरी भोली १२ गते भीमेश्वर नगरपालीका वडा न. २... Read More

बैशाख ११ गतेदेखि मच्छिन्द्रनाथको रथजात्रा शुरु, १६ गते विशेष आकर्षण प्रा. डा. श्याम जोशीकाठमाडौ उपत्यका बाहिर मच्छिन्द्रनाथ जात्रा केवल प्राचिन ऐतिहासिक शहर दोलखामा मात्र हुन्छ । भक्तपुरमा बिस्केट जात्रा, काठमाडौमा सेतो मच्छिन्द्रनाथ जात्रा र पाटनमा रातो मच्छिन्द्रनाथ जात्रा भए जस्तै दोलखामा रातो मच्छिन्द्रनाथको जात्रा हुन्छ ।मच्छिन्द्रनाथलाई करुणामय बोधिसत्व अबलोक्क्तेस्वर भनिन्छ । मछेन्द्रनाथलाई बर्षा र सहकालको देवता मानिएकोले शायद खेतिपातीको लागि... Read More

बाँपीझ्याला, दोलखा । सहकालको देवताको नामले प्राचिन शहर दोलखाको साक्षात प्रख्यात रातो मच्छिन्द्रनाथको जात्रा यसपाली बैशाख ११ गतेदेखि शुरु हुर्दैछ । दोलखा र ललितपुरमा रातो मच्छिन्द्रनाथका रथजात्रा तानेर मान्ने चलन रहेको छ भने काठमाण्डौंमा सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथजात्रा तानेर मान्ने चलन रहेको छ । यसरी दोलखामा बैशाख ११ गते दुधमा स्नान, १२ गते भीमेश्वर नगरपालीका वडा नं. २ ड्वाकुलुङाबाट वडा नं.२... Read More

२६ चैत्र, बाँपिझ्याला, दोलखा । हरेक वर्ष चैत्र महिनाको शुक्लपक्ष सप्तमी, अष्टमी र नवमी गरी तीन दिन दोलखा भीमेश्वरमा चैत दशैं र रामनवमी पर्व आ–आफ्नो विधिअनुसार पूजा पाठ गरी मनाईने परम्परा रही आएको छ । यसै गरी प्रत्येक चैत्र दशै पर्वमा भीमेश्वरको वडा दशैँ गुठी पालो पर्ने गुठीयारबाट दोलखा भीमेश्वर गुठी व्यवस्थापन समितिको आर्थिक सहयोगमा गुठी संचालन गर्ने चलन छ... Read More

नेपालीहरुको महान हर्ष र उमंगका साथ मनाउने महत्वपूर्ण सांस्कृतिक पर्व फागु पूर्णीमा (होली) को दिन हो । आज पहाडी जिल्लामा र भोलि तराईका जिल्लामा होली खेलेर यो पर्व मनाउने परम्परा र चलन रहेको छ । असत्यमाथि सत्यको विजयको प्रतीक, पारिवारिक एवं सामाजिक भावनात्मक एकता प्रतिकको रुपमा यो पर्व मनाउने चलन रहेको छ । होली एक आपसमा विभिन्न रङ्ग तथा अबिर... Read More

वसन्तको आह्वान गर्ने होली रङ मन पर्नेहरूका लागि उल्लासको पर्व हो। असत्यलाई सत्यले पराजित गरेको सम्झनामा नेपाल र भारतीय मूलका हिन्दू धर्मावलम्बीले यो मनाउने उत्साह र आत्मियताको रङ्गीन पर्व पनि हो। फाल्गुण शुक्ल पूर्णिमाका दिन केटाकेटीदेखि वृद्धवृद्धासम्म पुराणा कटुता र दुश्मनीलाई बिर्सिएर एकअर्कालाई रङ दलिदिएर होली मनाउने गर्छन्। होलीको अघिल्लो रात होलीका दहन गरेर बिहान एकअर्कामा रङ छर्किएर मनाइने यो... Read More

प्रा. डा. श्याम जोशीयसपाली होली चैत्र महिनामा परेको भएपनि सामान्यतया फाल्गुन महिनाको शुक्ल अस्टमिको दिन देखि फागु शुरु हुन्छ । त्यो दिन देखि होली खेल्न शुरु हुन्छ रङ् हानेर र अबिर दलेर । पुर्णिमाको दिन धुमधामले बाजागाजा सहित नाचगान गरेर टोल टोलमा–शहर शहर परिक्रमा गरेपछी होली उत्कर्षमा पुग्छ र समाप्त हुन्छ । काठमान्डौ उपत्यकामा फागु शुक्ल अस्टमिको दिन रंगिन कपडाले... Read More

भरत श्रेष्ठ, भी.न.पा. –२, दोलखाफाल्गुण महिनाको कृष्णपक्ष चर्तुदशीको दिन महाशिव रात्री पर्व पर्दछ । यस दिन दोलखा श्री भीमेश्वरमा भीमेश्वर गुठीबाट (दशैंको गुठीमा लेखिए बमोजिम) आठ पर्वी पूजा अन्तर्गत विशेष पूजा हुन्छ । यस दिन ब्रत बस्ने रातभर जागा बसेर शिव धुनी बालेर बस्ने गर्दछन् । यस दिन ब्रत बसे शिवलोक जानपाइने धार्मिक श्रुती चलेको पाइन्छ । दोलखा शहरको पिङ्गल... Read More

प्रा. डा. श्याम जोशी महाशिवरात्रि पर्ब नेपाल लगायत विश्वभरी हिन्दूहरूले धुमधामले मनाउने गर्छन । शिव हिन्दूहरुले पूजा गर्ने तीन महान देवताहरू वा त्रिदेब ब्रह्मा, विष्णु र शिव मध्ये एक हो । प्रत्येक हप्ताको सोमबार लाई शिवको पुजा गरिने पवित्र दिन मानिन्छ । अक्सर फागुन महिनामा पर्ने महाशिवरात्री भगवान शिवलाई समर्पित ठूलो रात भएकोले यो दिनलाई महाशिवरात्रि रूपमा मनाउने गरिन्छ ।... Read More