Category: कला/ साहित्य

–बिके श्रेष्ठ ’पासा‘ निकै लामो यात्राबाट स्वयं अल्झिए झैं लाग्छ,मनको प्रित चौतारीबाट नै फर्किए झैं लाग्छ। बाटो धेरै पहिल्याइयो क्षितिज छुन कठिनाइ,पुरानो साथी संगाती बाट एक्लिए झैं लाग्छ । सारालाई काखाँ राख्न खोज्दा त परियो बेग्लै,आफ्नै मनछुने मान्छे अलग्गिए झैं लाग्छ । वेदनाको बिम्वबाट प्रतिकूल बनाउँछन् यहाँ,सजल नयन पुछ्नेहरूबाट धस्सिए झैँ लाग्छ । विडम्बना त कति कति थुपारिए मानव माथि,त्यही... Read More

कल्पना श्रेष्ठ महर्जन लडिन्छ हक अधिकारको लागि,घर संसार मायाजाल नै त्यागि,कायर भएर रणभुमिबाट भागि,उठिन्छ अझै शक्ति बल जागि । बुझाउनु अझै यहाँ सत्य तथ्य,सम्झाउनु छ कस्तो हुन्छ सभ्य,शक्ति सञ्चित गर्नुछ यथाशक्य,पढाउनु छ को हो के एकलव्य । के थाहा र यहाँ सिद्धान्त मार्गको,रोज्छन् बाटो बुझपचाइ नर्कको,आश्वासन दिएर भुल्छन् तर्क जो,इमान्दारी बनेर कमाउनु हर्ष पो । देखियो बुद्धिजीवि अनि ज्ञानीहरू,शंखनै फुकेर... Read More

थारू समुदायमा एउटा अनौठो विवाह संस्कार थियो । विवाहका लागि छोरीचेली आदान प्रदान हुन्थ्यो । जस्तो, आफूले जुन घरमा छोरी दिइयो सोही घरका छोरीलाई बुहारी बनाएर भित्र्याउने चलन थियो । तर अहिले यो संस्कृति हराउँदै गएको छ । फरक घरबाट ल्याउने र फरक घरमा पठाउने गरेर अझै कतैकतै थारू संस्कारमा नै बिहे गर्ने गरिएको छ । यसै गरी २०७८ फागुन... Read More

भगवान प्रति गहिरो आस्था, दीनदुःखी प्रति अगाध स्नेह र ममता, समाज प्रति मानवीय सोचले भरिपूर्ण भएकी एक आदर्श नारी हुन् दोलखा जिल्ला भीमेश्वर नगरपालीका वडा नं. २ दोलखा डोक्छें टोल निवासी स्वर्गीय दिल बहादुर श्रेष्ठ र स्वर्गिय नानी कुमारी श्रेष्ठकी आयुष्मान सुपुत्री सकुना श्रेष्ठ । बाल्यकालमा दोलखाको घर आँगनमा हुर्केर भरखरै मात्र स्थापना भएको बालमन्दिर स्कुलबाट स्कुल जीवन शुरुआत गरेर... Read More

अजय प्रधान, दोलखा ।बाँपीझ्याला, दोलखा । सहकालको देवताको नामले प्राचिन ऐतिहासिक शहर दोलखाको साक्षात प्रख्यात रातो मच्छिन्द्रनाथको जात्रा आज बैशाख ३ गतेदेखि शुरु हुर्दैछ । यसरी आज ३ गते दुधमा स्नान गर्नुका साथै यस बर्षको मच्छिन्द्रनाथको रथजात्रा प्रारम्भ हुन्छ । भोली बैशाख ४ गते भीमेश्वर नगरपालीका वडा नं. २ ड्वाकुलुङाबाट वडा नं.२ स्थित पिङ्गल टोलमा रथमा हाल्ने, पर्सि ५ गते... Read More

बालकृष्ण श्रेष्ठ ‘पासा’ नयाँ साललाई भनूँ कसरी..,विगत दुखेको थियो,अदृश्य हलचल कारण,अकल्पनीय व्यथाको कारण, धर्ती कम्पायमान थियो,अर्ति हजारौँ लाखौं थियो,डाक्टर अनगिन्ति थियो,तर ज्योतिषी शून्य थियो । विगत विलयमान थियो,कोरोना चलायमान थियो,सलह सर्वशक्तिमान थियो,कलह अझ वलवान थियो, साँसद जाज्वल्यमान थियो,नागरिक मात्र मौन थियो । राहत आफ्नाकहाँ पुगेकै थियो,आहट आफ्नैले दिएकै थियो,भाषण चलेकै थियो,शासन टरेकै थियो, अनुशासन दबेकै थियो,प्रशासनले भूँडी भरेकै थियो,दाताहरू झरेकै... Read More

सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र ‘त्र’ आशय हुन्छ ‘रक्षा गर्नु’ । अतः गोत्रको एक अर्थ ‘इन्द्रिय आघातबाट रक्षा गर्नु’ । जसको स्पष्ट संकेत ‘ऋषि’ को तर्फ पनि हुन्छ । सामान्यतया ‘गोत्र’ ऋषि परम्परासँग सम्बन्धित मानिन्छ । ब्राह्मणाका... Read More

त्यतिबेलाको त्यो प्राचिन दोलखा अभयपुर शहरको रामनवमी जात्राको माहौल । त्यो गुञ्जायमान वातावरण । टोल टोल घरघरमा जिल्लावासी र गैर जिल्लावासीका भीमसेन भक्तजनहरू खचिखचाउ र भरिभराउ भएको अवस्थामा दोलखामा एउटा बेग्लै खालको उत्साह र उमंग थियो । दोलखा शहरको तल्लो टोलको राइती नारायण टोल, लिखन्छेँ, श्यामसुन्दर टोल, नक्छेँ, चाम्सली, हापिचा, कोर्छेँ, गुर्कोट टोलका दलान्, छिँडी, बुइँगल लगायत ससाना टहराहरू सबैमा... Read More

बालकृष्ण “श्रेष्ठ”कुनैपनि जात्राको रौनक यस्तो होस् कि जुन जात्राको दृश्य अवलोकन गर्नेहरुले वाह वाह भनेर ताली बजाओस् फेरि फेरि देखाउनका लागि आग्रह गरोस् । अनि पो जात्रामा रौनकता देखिन्छ । जात्रामा आफ्नो कला कौशलता देखाउने कलाकारहरूमा उत्साह बढ्ने भनेकै दर्शकहरूबाट हुने प्रतिक्रिया हो । जात्रा सञ्चालन गर्नका लागि आयोजक समितीमा नाम लेखाउने भिल्ला भिरेर एकछिन अगाडि उभिएर आपूmले नै नियम... Read More

विके “पासा”जनताको मन जित्नु छ त आफू नहार्ने गरि बोल, जनमतको मत लिनु छ त जन नबाँड्ने गरि बोल । खोला पनि बग्दैन एकनासले साउन नै भए पनि,लोकको सामु टिक्नु छ त क्रोध नपाक्ने गरि बोल । फूल त्यसै झर्दैन अकश्मात् हिउँदको हूरी नआए,देउताको फल मिल्नु छ त पाप नलाग्ने गरि बोल । हिमपात पर्दैन बिना मौसम प्रतिकूल असर नपर्दा,हिमालको... Read More