नेपाल सम्वत् ११४५, चिल्लाथ्वः ३ तृतिया (१८ फागुण, २०८१, २ मार्च, २०२४) आईतबार, बाँपीझ्याला । प्रहरी महानिरीक्षक बसन्त बहादुर कुँवरले चैत ५ मा अवकाश पाउँदै छन् । २०७९ चैत १० मा प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी) नियुक्त भएका उनी ३० वर्षे सेवा अवधि पूरा गरेर अवकाशमा जान लागेका हुन् । करिब दुई वर्षसम्म ८९ हजार फौजको कमाण्ड गरेर उनी बिदा हुन लागेका हुन् ।
कुँवरको अवकाश मिति नजिकिएसँगै नेपाल प्रहरीको ३१ औँ आईजीपी को हुन्छ भन्नेबारे आम चासो छ । पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ नेतृत्वको तत्कालीन सरकारले कुँवरलाई वरीयताको आधारमा आईजीपी नियुक्त गरेको थियो । कुँवर वरीयता सूचीको १ नम्बरमा थिए ।
कुँवरसँगै प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक (एआईजी) भएका टेकप्रसाद राई पनि अवकाशमा जाँदै छन् । श्यामलाल ज्ञवाली र किरण बज्राचार्यले अवकाश पाइसकेका छन् । अहिले बहालमा रहेका एआईजीहरू बुद्धिराज गुरुङ, दुर्गा सिंह, कुवेर कडायत र प्रस्तावित एआईजी जनक भट्टराई पनि सँगै अवकाशमा जाँदै छन् ।
प्रहरीको ३१ औँ आईजीपी बन्न तीन जना अतिरिक्त महानिरीक्षक प्रतिस्पर्धामा छन् । प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू दीपक थापा, सुदिप गिरी र टेक बहादुर तामाङ आईजीपीका लागि प्रतिस्पर्धी हुन् । थापा केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी)का प्रमुख हुन् । गिरी राष्ट्रिय प्रहरी प्रशिक्षण प्रतिष्ठान र तामाङ उपत्यका प्रहरी कार्यालयमा कार्यरत छन् ।
२०५२ भदौ १९ मा प्रहरी सेवामा प्रवेश गरेका उनीहरूमध्ये दीपक थापा २०७९ चैत ६ मा बसन्त कुँवरसँगै एआईजीमा बढुवा भएका थिए । पछि कुँवर आईजीपी भए । सुदीप गिरी र टेकबहादुर तामाङ २०७९ चैत २४ मा एआईजीमा बढुवा भएका हुन् । उनीहरू १८ दिन ढिला बढुवा भएका थिए । वरीयता सूची अनुसार पहिलो नम्बरमा थापा, दोस्रोमा गिरी र तेस्रोमा तामाङ छन् । मन्त्रिपरिषद्ले मेरिट अनुसार नियुक्ति गरेमा थापा प्रहरी प्रमुख हुने सम्भावना उच्च छ ।
को कस्ता ?
प्रतिस्पर्धाको पहिलो नम्बरमा रहेका थापा फिल्ड कमाण्डमा अनुभवी मानिन्छन् । इन्स्पेक्टर हुँदा उनले बनेपा र गरुडाको कमाण्ड गरेका थिए । माओवादी युद्धकालमा इलाका प्रहरी कार्यालय मैकोटमा बसेका थापाले डीएसपी भएर दुई वर्ष खोटाङ जिल्लाको कमाण्ड गरे । प्रधानमन्त्रीको व्यक्तिगत सुरक्षा अधिकृत भएर काम गरेका उनले प्रहरी वृत्त महाराजगञ्जको पनि कमाण्ड गरेका थिए ।
एसपी हुँदा थापाले चितवन जिल्लाको कमाण्ड गरे । प्रहरी प्रधान कार्यालयभित्र महत्त्वपूर्ण मानिने कर्मचारी प्रशासन शाखा र आर्थिक प्रशासन महाशाखामा काम गरेका थापाले अपराध महाशाखा (हाल काठमाडौँ उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालय) को पनि कमाण्ड गरेका छन् । उनी २०७७ मा अपराध महाशाखाको प्रमुख भएका थिए ।
डीआईजीमा प्रबन्ध निर्देशनालय र बागमती प्रदेश प्रहरी कार्यालयको कमाण्ड गरेको अनुभव पनि थापासँग छ । एआईजीमा उनले प्रशासन विभागको प्रमुख, उपत्यका प्रहरी कार्यालय रानीपोखरी र सीआईबीको कमाण्ड गरेका छन् ।
वरीयताको दुई नम्बरमा रहेका गिरी सर्वोच्च अदालतका पूर्वप्रधानन्यायाधीश केदार गिरीका छोरा हुन् । कमाण्डो तालिम गरेका गिरीले डीएसपी हुँदा प्रहरी वृत्त कालिमाटीको कमाण्ड गरेका थिए ।
एसपी हुँदा गिरीले पर्सा र कैलालीको कमाण्ड गरे । एसएसपी भएपछि उनले जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौँको कमाण्ड गरे । डीआईजीमा बढुवा भएसँगै कोशी प्रदेश प्रहरी कार्यालयको प्रमुख भएका गिरीसँग विशेष ब्यूरोमा लामो समय काम गरेको अनुभव छ ।
टेक बहादुर तामाङले इन्स्पेक्टर हुँदा गजुरी, सानेपा र लैनचौरमा बसेर काम गरेका थिए । डीएसपीमा उनले जिल्ला प्रहरी कार्यालय अर्घाखाँची र खोटाङको कमाण्ड गरे । उनले प्रहरी वृत्त कालिमाटीको पनि कमाण्ड गरेका थिए ।
एसपीमा बढुवा भएपछि उनले जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाँकेको कमाण्ड गरे । डीआईजीमा बढुवा भएपछि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको प्रहरी महाशाखामा काम गरेका तामाङले एआईजीमा लामो समय अपराध अनुसन्धान विभागमा बसेर काम गरे । हाल उनी उपत्यका प्रहरी कार्यालय, रानीपोखरीको प्रमुख हुन् ।
