पर्वते खँन् प्रेम दिवस, अंग्रेजी खँन् ‘भ्यालेन्टाइन् डे’ आले नेपाल भाषालान् मतिना न्हि हँगथेँ द्वाल्खा भाषलान् हरिमल्न माया क्येँग न्हि हरिमलेउ, उ न्हि येल्पनु अंग्रेजी सन्य् ल्याखाकु १४ तारिख फेब्रुअरी नेवार भाषाय् ल्याखाकु सिल्लागा त्रियोदशी थेँतु नेपाली पात्रोय् ल्याखाकु फागुन २ गते लत येर । तर नेपाल भाषाय् तिथि थातकोत जुइफरै । उ न्हि खुन्हु घत्केथेँ ठाइँकु ल्यास्म्हा व ल्यासिमिसाय् दात्तिकु थउन येँग माया क्येइँरि आले गुनानुं गुन्तं दुपान नुगरन नसि थउ मनदुपान तयेन्तये दमु हर्स थउ मनय् इच्छा त प्वंकेयेन् मन पर्याङ खँ तइरि न्हि खेउँ थन्हु ।
सोँस्सर दँ हाखेन रोम हँग देशलान् पितयेउ उ माया क्येँग न्हि (भ्यालेन्टाइन् डे)य् इतिहास त लिपुलेन् स्वर्न सेन्ट पादरी भ्यालेन्टाइनय् बलिदाननाप टिकु दमु । आम्ताक्कुय् रोमन सम्राट क्लाउडियस द्धितियन् ल्यास्म्हापेन् यिनागु माया, प्रेम व ब्याहा हँग खँकु थारओन हर्स सैनिकपे ज्येखँ थउ मूल ज्येखँलान् पितओँगन् ज्येकु अवरोध जुयेउ हँगन् प्रतिबन्ध येँगन् तये खेउँ । तर पादरी भ्यालेन्टाइन्न हर्स सम्राट्न येँग निर्णय धर्मय् पक्षकु मलत हँग दउजु ।
पादरीन् हर्स सम्राट्नतु चाइमदके सुलेन् सुलेन् थउ थउन मन पर्याङ जोडीपिस्त ब्याहा येँगन् बिउजु, उ खँ घसान् घसान् सम्राटय् नस्पुटीकु थ्येन्जु । लिबि उ खँ पक्का खृउँ हँगन् सियेन्लि सम्राट्न भ्यालेन्टाइन् त ज्वँगन् जेलकु कुन्जु । आमु भ्यालेन्टाइन्त जेलकु कुङन् तर्सं आमुतु जेलय् जेलरय् मिच येल्पनु नाप्लत ययेन्च्वंगुजु । आम्ताक्कु रोम देशय् कानुनकु येउसेनु हातिं ओप्तेचा गल्ती येँगन् अपराधी ठहरैजुर कि यार्खायेन् स्यारिउरि चलन दउजु । आन्थि जुयेलागिन् पादरी भ्यालेन्टाइन् त स्यारिउरि तु पक्का जु सियेलागिन् भ्यालेन्टाइन्न आमु मिसा त “भ्यालेन्टाइन्य् खेन्नलान् छन्त माया” हँगन् भ्वँर थिपतकु आखर च्वयेन् बियेजिन । आमु खँन् झन् उग्र जुयेन् रोमय् सम्राट्न ई.पू. २७० दँय् फेब्रुअरी १४ खुन्हु पादरी भ्यालेन्टाइन् त यार्खायेन् स्याँग खेउँ ।
इथि येक्कु माया येँगन् च्वंगु थिजोडी त ब्यागल येँगन् स्याँगलागिन्तु उ न्हिखुनु ‘भ्यालेन्टाइन् डे’ हँगन् मानेँगन् यये खेउँ । थउ सिरीस्वयेन् हाखेन मायाये प्रतिकय् ल्याखान् भ्वँर च्वयेनथउ बिये खँ त लुओन्के पादरी भ्यालेन्टाइन्य् स्मरण येँगन् अझटुल्केङ् विश्व जगतकु प्रेम हँग खँ त गुनानुं स्यारिमफयेन् थ्वच्वँ हँग सन्देश बियेन्तय् खोइँदम ।
पादरी येरिम्वाले ज्ये खास येँगन् बमालकु मखे, अनुशासन दुपान च्वँगन् प्रेम माया येरिउरि हँग हातिलानुङ् अपराध म्वजु हँग सिद्धान्त कायेन्तु जुजुय् आज्ञा त क्वत्यालेन् माया प्रेमकु डुङन् च्वंगुपिस्त सार्वजनिक ठाइँकु तयेन् दोखसेतं थिप्पुल.ब्याहा येँगन् बिउ बहादुर पादरी भ्यालेन्टाइन त लुओन्के थन्हु माया येरिउरि न्हिय् ल्याखान् स्वयेदमु ।
थनुय न्हिकु विश्व दुपान दउ पाउपे सम्वन्ध बाँलकु व भिङ्गु थ्वजु हङन कामना यतगु ।
