बाँपीझ्याला, काठमाण्डौं । द्वाल्खाये घत्केङ नखतचखतय् ल्याखाकु थन्हुय् न्हि त द्यउ नखत (धार्मिक पर्व) हर्सं जिर, हात्त हर्स थन्हुय् न्हिखुन्हु स्वस्थानीकु हङन् तये खँय् ल्याखान् स्वस्थानी त माँ (देवी) य् ख्वाल्न पूजा येँग दर्सङ् खासउरि महादेव व नारायण द्यउय् पूजाआजा येरिउरि खँ खोइँदमु ।
पार्वतीन् महादेव कैमु नाप्लरि त व्रत च्वन्नं स्वस्थानी मा हङन् व्रत काये खोइ दमु, गोमा बोर्मुन्न न कय् ताङन्लि चाँडङ् नापथलत् हङन् स्वस्थानीय् तु व्रत च्वङ खँ, लिबि बेस्न दु:ख सियेन्लि नवराज त नाप्लरि त व्रत च्वङ खँ त घत्के हाखेन तय् खोइँदमु ।
स्वस्थानी हङ खँग्वाराय् मुल लिसररुरि हातिले ? थउ तु ठाइँलान् पितयेउ (स्व+स्थान) जुये लागिन् स्वस्थानी हङरा !? अझ बाँलस्के थुके हरिमल्न गुनानुं गिबिङ् च्वङन् दुपान नुगर्ननसि मनकु तयेन् दुमिखान् लुओन्केयेन् पूजापाठ येत्चु हर्स आँकुतु पितयेउ देवी जुयेलागिन् तु स्वस्थानी हङ जुइमल । स्वस्थानी त च्याम्हा मा द्यउये ल्याखानुं स्वये दमु, गिथि हर्स अष्टमात्रिकाय् ल्याखाकु च्याम्हा देवीय् नाम पित येर, मुल खँ कुरि सरस्वतीय् मेबु ख्वालय् ल्याखानुङ् स्वये दमु ।
स्वस्थानी बाखन् ङेन्न भातिचा पत्यार लगैम्वजु खँङ् ताइदमु हाति हर्स द्यउपिसिन् प्राणीपे रक्षा यतै, द्यउ न सत्यय् मुलोँकु च्वइँमल हङन् शिक्षा व ज्ञान बिरै हङन् येउता पुराण धुन्दु हङन् तर्सं द्यउपिसिनुं ढाँट् लाउजिन, छल येकुजिन हङ खँ क्येङन् तर्न हातिउरि शिक्षा कायेउले, जुइत वा उ बाखन् च्वउ मिपेन्तु खेउँ ।
आउ द्वाल्खाय् थउतु खँकु उइँलौ, द्वाल्खा देशदुपान् केसि सुन्हिन् नसि वाराणसी हङन् ओँसिय् गु ठाइँय् जङ्गल त रानीबनुङ् हतगु, तर दुपानय् भाषान् काँलर बनुङ् हतगु, आमु ठाइँय् गह्रकु ओँगन् पानलप्ती कारओँगन् ट्वाङ् स्वन म्वालेन् म्वालेन् हायेन् स्वस्थानी ब्वङ ठाइँकु तयेन् बाखन् ल्हाये छिजि चलन दमु ।
आले वाराणसीलान् सहधारा बुयेन् द्येक्वार उयेन् नाट्येश्वर द्यउ स्याउदायेन् पिङ्गल माद्यउ, राजकुलेश्वर, नक्छें स्येङ, श्यामसुन्दर नारायण द्यउ, ड्वाल्ङा, टसिचा, गुर्क्वार माद्यउ, कोर्छेँ स्येङ् आले लितं श्यामसुन्दर जुयेन् वतिय् नारान्चा, राइती, गणेश द्यउ, पाल्चुटी, ड्वाक्छेँ, थाब्न स्येङ्,
माद्यउ, भीमसेन डोवर उयेन् भीमसेन द्यउकु थेङन् स्याउदायेन् लितं आँकुलान् काली मन्दिर जुयेन् देक्वार नापतु थेँङन् क्वचल्केय् थिता रसताइदउ जात्रा धोङ्केय् चलन दमु । सहधारा नाप नापं टफ्फा म्ये बुढा म्ये हलेन् भजन येङ खोन्न मन रसतायेन् च्वन ।
उ सहधारा बुये जात्रा येँ देश नापय् सक्व (साँखु)कुङ् दमु तर सक्व देशकुरि द्वाल्खाकु थेँ मखे । सक्व देशकु सप्तमी, एकादशी खुन्हुङ् माभव नारायण द्यउ बुयेन् सहधारा ज्वङन् लिङाये दमु । सक्व देशकुरि थन्हु पुनिसय् व्रत धोङ्केय् ज्येखँ त ढलं डोङ हतहिन् हर्ष द्वाल्खाकुरि साङ्गे येङ व धर्म डोङ हतहिन् ।
द्वाल्खाकु हाबि हाबि छेछेँकु ओङन् बाखन् ब्वङन् मि कुङन् छुसेमुसे नये खँ अझ टुल्केङ् मिखाकु यार्गायेन् च्वन । घत्केथेँ छेँकु बाखन् ल्हार्सं ब्वंगु मिपेन् येक्कु मदये लागिन् पालो बियेन् सत्तैमल्गु चलनुङ् दउजु ।
थापरे द्वाल्खाकु सहधारा बुये ज्ये खँकु ग्वाहार बिइत द्वाल्खा म्यासमुचा खलकउङ् थेयेङ् हङ खँ तार्न खुशी चायेन्च्वङ दमु ।
Photo : Mr. Birsham Shrestha, Dolakha