हाबिय् द्वाल्खाय् छेँपेन् लुओन्केइलौ सायद बाँपीझ्याला मदउ छेँ तु मदउजेउ । थाबि पुखुर्चा पाखलतिलान्नसि कोत दुङ्गलचुकालान् हाब्चा टुल्के दउ गुलिं छेँपेन् दउजु आमु दोखुनुं छेँकु (ब्वाराचा बाहेक) बाँपिझ्याला दउतु खेङ्ले । आमु छेँ छेँकु दउ बाँपीझ्यालालान् स्वर्न मिखान् ङाइदक्कु ठाइँ खोइँदउ छेँ व लाङा, पलि, फर, अङ्गल थउथउ अधिकार दुपान लर्सं आमु ठायँ त वा छिजि द्वाल्खाय् थउतु ट्वाल हकुपे । थाब्न हर्सं कोब्न हर्सं, बाहार ट्वाल हर्सं टसिचाबाली ओजान ओली हर्सं छिजितु ठाइँ खेङ् हँगन् नुगर ड्वाकके हकुपे ।
आमु छेँ दकेर्न छेँ दुपान व पिपान तये ठाइँय् नाम कार्न गुलि रसताउपे फर, चपिल, ल्वाप्ट, कुठा, दुकुठी, कुठी, खार्तल, चप, छेँरी, कुल्सी, कुल्सीपुल ग्वाखन्चा, लुखा, झ्याला, बाँपीझ्याला, कोस्वय् झ्याला, खर्गल, खर्मसल, कोँची, दर्नी, थाँसिमा यिनागु घत्कें नाम दमु । आउ ब्याला हिलेन् ओन मिपिसिन् येक्कु आखर ब्वँगन् येर सर आले न्हुलु ज्ञान काइसर्जु हँगन् अंग्रेजी खँ सयेन् येर हँगन् थउ मूल खँग्वारापेन् न्वन्हाइ त्वार्त आमू अंग्रेजी खँग्वारा छ्यालेन् थउ खँ लुम्वओन् वयेङ् हङन् थउ मूल खँ त त्वार्मतयेन् च्वइँत तु उ बाँपीझ्याला नाम तयेन् इसि हाखेन यये खेउँ ।
उ बाँपीझ्याला हाबि थिगुर भ्वँर पतिकु पितकाये थपेन् दोखुसेनुं सियेताये खँतु खेउँ ।
उ स्वयेन् हाखेन उ तु भ्वँर पति चल्यारि त ल्हाहा सोंकेउ साङतपेन् दाजुकिँँजपेन् उ धर्तीकु च्वङन्तु च्वनहिन्, दातिकु हाति कारण्न जाउदि मल्दन, हात्त हाखेन येइँ मफर्गु जेउ हङन् येँच्चके मन्न टोङन् स्वर्स जिउजु । दुपान क्वाराङकु च्वङन् इस्त मतलब मतर्जु, इस्त वास्ता मयेत्चु, इस्त मसत्तर्जु हँगन् नस्ता नामन्ते खँ ल्हायेन् च्वइँ स्वयेनुं थउतु हाखेन ययेन् हाति खेउँ गिथि खेउँ हँग खँ तयेन् आउ इथि येरिलौ दाजुकिँज हँगन् बाँलकु नुगरन हर्स अझ बाँलकु जुयेन् ओयेङरा ?
उ बाँँपीझ्याला त आउ छिजिन् प्रविधिय् टुटि नाप नापतु ब्यालान् हिल्केयेथेँ टुटि पाराक ल्येइ म्वालेन् च्वङ दमु, आन्थिनुं इसिन् बल दके भिंगु खोइँ दकेइत ख्वाइ काइ मसगु नि थप्सिन्तु सेङन् बिमल, मसउ खँ सेङन हाखेन उईत ग्वाहार यरी मल, खाली डाँडाकु चोङन लिखनलान् बोल बियन जुकुन मजी आनागु खँन् हाखेन उईत मुल पोनई ।
उ बाँपीझ्यालाकु छिजि द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषालान् जुकुन् ब्वय् खँ, चिये खँ, बाखन्, म्ये गजल, मुक्तकपेन् पर्वते खँन् हात्त तर्जु जेउ हँग खँ घत्कें ताइदत, तर वत द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषालान् जुकुन् छ्यालेन् च्वइँत ब्वंगु मिपेन् मल्दन, आले ब्वंगु साङत पासापिसिन् थुइफइ मल्दन । पेम्हा ङाम्हा दाजुकिँजपिसिन् ब्वँगन् जुकुन् उ पतिय् उन्नति येरि ठाकउ जुर, मेबु खँ छिजि द्वाल्खामिपे कयमिच, छयछुई इरिपिसिन् तु द्वाल्खा छिजी मा भाषा ल्हाइत त्वार्तयेन् ओंगु खोइँ दम । आले उ ल्याखाःकु द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषालान् च्वयेन् जुकुन् हाति येरिउरिले ? छिजि थउ भाषा त हाखेन यईत खस भाषायङ ग्वाहार कायन उई मल्गु थनुय आवश्यकता दमु ।
हरितु मल्दन हर्स द्वाल्खाय् नाम जायेन् च्वंगु ड्वाकुन्दांगु पिसिन्तु द्वाल्खा नेवारी भाषालान् न्वन्टेइत ठाकउ तारहिन्, आनागु मिपिस्के चेत व ज्ञान मदउ वा मखेले, आले द्वाल्खाय् उत्थान येरि, द्वाल्खा त भिंकेइ हँगन् जुकुन् वा मजिरले कि मखे ?
आम कारण्न उ बाँपीझ्यालाकु इसिन् सर्सं मसर्सं, फसं मफर्सं छिजि द्वाल्खा नेपाल (नेवार) भाषा, येँ नेपाल भाषा, अंग्रेजी भाषा व पर्वते भाषा तं नापनापतु तयेन् येँगन् च्वँग दम । वयलागिन् छिजिन् हातिन् फरगु आमु ग्वाहार यरी मल हङन् मन कायन ग्वाहार यरीलौं हङन ईनाप यतगु ।
छिजि द्वाल्खाय सामाजिक, भाषा, संस्कृती, परम्परा व विकासय थिनागु साझी ज्य खँकु थिगठ जुयन सल्लाह यङन नाप ज्याङन ग्वाहार यङन् हाखेन उईलौं, मखे हर्स केसीय न्हिकु छिजि मिखाकु खोवि सोयन मेब्ता हातिङ मलेई फरई ?
आउ थप्सिन् उ बाँपीझ्याला त थात ल्वाप्ठोइँ त थिगर लुङा बियेन् थिपा अँट बियेन् थिप्वासर् चा बियेथेँ ग्वाहार बिर्गु हर्स छिजि द्वाल्खामीय मा भाषा संस्कृति व परम्पराय् लागिन् पक्का तु भिंकेइ फयेउ हँग इसि ड्वाक्कु आश आले विश्वास कायन चोङ दमु । जय द्वाल्खा । सुभाय्
