बिके श्रेष्ठ ’पासा’
द्वाल्खा हङन् गुनानुङ् नाम काय तार्ङसिन्तु छिजि त ड्वाकु गर्व लगैजुर, छिजि थउ माँय चाय थिगुर ग्वाठाकु छिजित गुला टुल्के प्याटाकु तयन् उ ब्व (धर्ति) कु पितकायन् द्वाल्खामि हत्केउ आमु माय टुटीकु यउली भ्वाक्पुयन् स्याउदार्सं आमु गुण पुलि मफगु, शायद फयेउ तु मखे जेउ, अझ हरि मल्स आमु माय ट्यासा तु लित बि मफगु थिनागु लगैजुर, गुरि ठाईँकु छिजि द्वाल्खामि हङन् वँसिकेइ फरगु ।
भिमसेन देउ हङ कत्नङ नेपाल लोककु च्वँगु मिपिसिन् जुकुन् मखे ड्वाक् ड्वाकु खोन् पारि च्वँगु मिपिसिनुङ् द्वाल्खाय भीमसेन देउ न केङ अद्भूत चमत्कारी ल्याखाःन् पित यउ चल्तिय खँ तार्ङ अचम्म तायन् नुगरकु तरहिन् । छिजिन् उ खँ त अझ बाँलस्के केइँत पहल यरिमल्गु खोइँ दमु ।
भीमसेन देउ त छिजिन् थिगुर इष्ट देउय ल्याखाःन् जुकुन् स्वइमजि, उ द्येउ हङ छिजि नुगरकु च्वँगु हिग्वारा खेउँ, गुरि हिन् यत्न छिजि स्वइँफरगु आन्थि तु छिजि भिमसेन द्येउ त नुगरकु मतर्गु हर्स, मिखाकु माथाकेर्गु हर्स छिजि द्वाल्खामि हङन हरित मिलैमजुयउरा…!
भीमसेन देउ त छिजि पूर्ख्यौली बाजे बराजुन् हङ थें तु पाँच पाण्डवय थिगुर अंशय ल्याखाःन् जुकुन् स्वइमजियउरा… उ खँ शायद जुइफरै आमुताक्कुय बाजे बराजुन् तर्सङ छिजिन् छिजि भिमसेन देउ त उ ठाइँकु थउ तु पितयउ साक्षात्कार देउ हङन् हर्स अझ बाँलरेउरा, हात्त हर्स जिमनिस्म भरिया पिसिन् जा छुयन् नइ टेङ खँये प्रसङ्गकु पाँच पाण्डवय खँ पित यउमद । आमु थिगर लुङा त चटन्न टोर्नसिन हि, दुधु पितययन्लि थिमा भरिया ग्याङन् दोखुसेतं हल्ला यङन्लि गर्छि लिबि थिमा जोगी मस्तिय जउपा खेन्न घार जुके ययन् जि भीमसेन देउ खेउँ हङन परिचय बिय प्रसङ्गकु उ भीमसेन देउ महाभारतय् बाखन नाप मखे कि छिजि देश त रक्षा यरित प्रकट जु साक्षात् देउ खेङ ।
गुनुङ खोङन् मग्याकु, हातिङ् खोङन् लिमचिल्गु, थउ तु रुप खोन्न बेस्न बल दउ, ताकत न जाउ जुयलागिन् तु भिम हँगन् नाम जाकेय् खेउँ जुई मल । उ भिम हङ शब्द संस्कृतलान् पितयउ जुर्सङ् उ देउय पूजा यङन् आराधना यत्न, यउता ज्य खँङ् बाँलकु जुयन् वङ्गु खोइँ दयन्ली दोखुसेनुङ मान्यता बिलगैजुर, इथि जुर्न जुर्न गत्केङ नामजायन् वङन्लि स्वःनिग देश आमताक्कुय भादगाउँ, पाटन, कान्तिपुर नेपाल देश्य जुजुपिसिनुङ् उ देउ बेस्न बाँलकु भिंगु हङन् पुजाआजा यरित पहल यङन्लि लिबि प्रजापिस्न छिजि देउ त भिमसेन देउ महङन् भिंःद्यः हङन् हरिलगैजु्र्हिन् । आले निकै लिबि पाटनये कुटुबहालकु व मेबु थिठाइँ भिंःद्यः हङन् ओप्तेचा मन्दिर तु दके तयन् तरै । यले यउसेनुङ भीमसेन देउय थापना यर्सङ् छिजि देउ हङ द्वाल्खा भीमसेन देउतु खेउँ किंवदन्तीय ल्याःखान् मखे कि गिथि उ जिमिनय श्रृष्टि जुर आन्थितु जु खेउँ हङन् छिजिन् संरक्षण व सम्बर्धन यरी मल्गु खोईदमु ।
उ तु भीमसेन देउ न यल्पनु सूचना बियन् च्वन कि, लोभ, अपराध, बाँमलकु ज्य खँ यरि मटेना नत्र जन्त ठाकयउ, थिमान् हातिङ अकत्न ज्य यङन् पाप यतै दोखुसेतङ् बाँमलकु जुयउ हङन् सूचना बिर्न बिर्नङ् मभिंगु ज्य यङन्लि छिजि देउ त ठाकउ महशुस जुर । उतुङ् कारण न चल्ति पितयउ वा मखे ? उ खँ तङ् छिजिन् नुगरकु तैमल्गु दमु । वय नाप नापङ म्वाली ख्वाली मल्गु थनुय आवश्यकता दमु ।
हाबिय स्वयन् भीमसेन देउय लाङा, फर, पलि थनकेसि घत्केङ बाँलङन च्वन, देउय महिमानुङ नाम जायन् वङ्गु खोन्न छिजिन् रसताइमल, आन्थिनु गुल्प गुल्प भीमसेन देउय अस्तित्व तु नासेरि त म्वाल्गुपेन् थिमा निस्मा आनागु तु मिपेन् पितयरहिन् हङ तार्न नुगरकु हातिनुङ ककेय् थें स्याङन् यर । यिनागु खँ कु छिजि दोखुसेनुङ थिगुर मुथुर जुयन् बाँमलकु ज्य खँ त ट्वाप्चियन् मखे टप्छ्याङन् तु ताङ्केइमल, शायद थिमा निस्मान् हरिङ फरै, थउरि पिपान च्वङन् दाम थिगर ग्वाहार बिमफउ वयतुनी खँ ड्वाकु हरिङ फरै । तर जन बिचारकु ढ्याबा बियन् जुकुन् मि ड्वाकु जु मख कि नुगरकु माया दमु हर्स खँ लार्नङ बाँलकु थिनागु लगैजुर ।
आउ थिपुल भिमसेन देउय किपाय खँ लाई टेनगि, देउय देगल हाखेन देउय किपा काई मजि मद मटे ना…’ हङ सूचना तय खोइँदमु आन्थिनु फेसबुक, ट्वीटर, गुगल, युट्युबकु रासपुजा यत्न फिकेय् तिसा फिय किपा यलेङ पितयउ खोइँदमु । तर उ हात्त हाति कारण न जुर…? गुने कमजोरी खेउँ ? पुजारी, टहलवा, गुठियार रा जि उकुये दोखुनुस्वयन् बल दउ हकुपे ज्य खेउँ ? यिनागु खँकु सचेत जुइमल्गु खेउँ तर द्वाल्खा भीमसेन देउकु जुकुन् मखे, यलेङ् यिनागु चलन खोइँदमु । येँ देशय संकटा, स्वयम्भू अजिमा, दक्षिणकाली, भद्रकाली, साँखु खड्ग (बज्रयोगिनी) पोखरा विन्दवासिनी, गोरखा मनकामना, गुह्श्वरी येँ यले वन्सङ् किपा काइत निषेध हतहिन् तर पिपान मियन् च्वनहिन् , फेसबुककु तरहिन् । उ ज्य खँकु व्यवस्थापन पक्षलान् स्वइमल्गु दमु ।
आउ भक्तजनखेन्न उइँलौ, थउ ठाइँय नाम जाकेइत मिपिसिन् न्हुलु ज्य खँ गिनागु यर्स बाँलरेउले हङन् गिबिङ कुसा (छाता) यार्खायन् जिररा, ड्वाकाये माला दके जिररा, बजि टुङ केङन् जिररा यउता यङन् जुर्सङ वँहे म्ववन्गि हकुपिस्तङ ’ए आँकु वा यिनागु तुका दमु हँले उइँलौ ना थिपुल…’ हरि मल्के हातिङ ज्य खँ केइँ यरि फर्स पेँगर च्यागर ढ्याबाङ दयउ थउ ठाइँये विकासउङ् जुयउ हङ सोच दकेइलौ । जिल्लाय मुल अफिलसपेन दउ अड्डा चरिकोट गिबि थेन्जु छिजि गिबि च्वनगु, कालिन्चोककु मिपेन् हात्त थिखार भीमसेन देउकु घत्केथेँ नेवार जुकुन यर मेबु हात्त माया…? उ खँकु हाती रहस्य दमु, हाती उद्देश्य मगत, म्वालि मल्दनले, कि मखे ? उ तुङ् खेउँ ढ्याबा ग्वार्मुइरी हङन् लकुलकुथें भाउ क्वाटके कायन, चछि थिपु डसना व थिपु फाङा तय कुठाय भाडा निस्दोलटुल्के कायन्ली मिपेन् तिर्मापायउ ? गुनासो यत्चुहर्स ’ जन कय् मिच छिन ना लहिन आले…’ हङ थिनागु असभ्य जवाफ बिर्नसिन् छिजि मानवता गिबि थ्यनै…, थिपुल यउ पाहुना ग्राहक त नुगर स्यात्के ग्वार्मुङ ढ्याबान् जुनी टुल्के कये मिच लहित वा मगले, छिजिन् लोभ यरिउरि हात्त ? लिबि वा नारानदेउ यन्सङ लाङ्टातु, तामकोसी यन्सङ् लाङ्टातु । सिरी दोङनली पोंट न कुर्नङ मस्याकु शरीर, मि छोकेर्नङ् मपुकु लुङा थिनागु जुयन् नोलु जुयन् खो झोरकु बगैजु लोखुकु बगैजुयन् ताङन् उइँमल हर्स मेबे नुगर स्यात्के…’ हसौ… गिनागु सिरिमाल्गु मिपेन जिन… आान्थिरा ठगेरिउरि…’ हङन् मन्नमन सराप बिकेइरि ज्य मयरिलौ, … यिनागु बाँमलकु खँ त थनु तु त्वार्तयन् साक्षात द्येउ भिमसनेये टुटी छेर तयन् दोखुसेङ भिंगु टोङन् हाखेन उइँलौ ।
जय भिमसेन ।
२०७८/०१/०५
थनकेसिः– जोरपाटी, येँ ।
भाजु वालकृष्णन व्दाल्खा भिमसेनदेउय वारेकु च्वयनदिउ खँ बाँलत । उथि याङनतु थाै कमि कमजाेरि त लासमचायन सच्यारिमल अले व्दाल्खा यउ पाहुनात लित लितउ पुलेन उई उई यारिमल थिपुलनतु ख्यारि मटे हङन च्वय खँकु जनउ सहमति दमु ।